Dieta planetarna: Aktualizacja z 2025 roku i wpływ na zdrowie, środowisko i społeczeństwo

Raport Komisji EAT-Lancet z 2025 roku aktualizuje zasady diety planetarnej (PHD), kładąc nacisk na spożycie nieprzetworzonych produktów roślinnych z ograniczoną ilością mięsa. Raport podkreśla, że przestrzeganie diety planetarnej może zmniejszyć liczbę przedwczesnych zgonów o około 15 milionów rocznie na całym świecie. Systemy żywnościowe odpowiadają za około 30% emisji gazów cieplarnianych i przekraczają granice planetarne w zakresie zmian klimatycznych, wykorzystania zasobów słodkiej wody, deforestacji, utraty bioróżnorodności oraz obrotu azotem i fosforem. Nowością jest uwzględnienie sprawiedliwości społecznej, czyli równego dostępu do zdrowej i zrównoważonej żywności, ponieważ prawie połowa ludzi na świecie żyje bez dostępu do zdrowej żywności, czystej wody i godnej pracy. Raport wskazuje na osiem priorytetowych kierunków działań, w tym zrównoważoną produkcję rolną, promowanie zdrowych diet, zmianę zachowań konsumentów i ograniczenie wpływu korporacyjnego lobbingu. Podkreślono znaczenie różnorodności kulturowej i lokalnych uwarunkowań przy produkcji żywności, promując sezonowe i lokalne warzywa w Polsce.

  • Aktualizacja diety planetarnej w raporcie EAT-Lancet 2025
  • PHD opiera się na warzywach, owocach, roślinach strączkowych i pełnych ziarnach, z małą ilością białka zwierzęcego
  • Przestrzeganie PHD może zmniejszyć liczbę przedwczesnych zgonów o 15 milionów rocznie
  • Systemy żywnościowe odpowiadają za 30% emisji gazów cieplarnianych
  • Systemy żywnościowe przekraczają granice planetarne w 5 obszarach
  • Wprowadzono filar sprawiedliwości społecznej: dostęp do żywności
  • 30% najbogatszych odpowiada za 70% presji środowiskowej systemu żywnościowego
  • Marnowanie żywności odpowiada za 8-9% emisji gazów cieplarnianych
  • Osiem priorytetowych kierunków działań naprawczych
  • Ważna jest różnorodność kulturowa i lokalne uwarunkowania żywności
  • Promowanie sezonowych i lokalnych warzyw w Polsce
  • Raport apeluje o zmiany w systemie żywnościowym

Źródła (1)

Brak dostępnego audio