UE proponuje Europejski Semestr Praworządności dla skuteczniejszej ochrony praworządności

Unia Europejska proponuje nowy mechanizm, Europejski Semestr Praworządności, mający na celu skuteczniejsze przeciwdziałanie łamaniu praworządności przez państwa członkowskie. Inicjatywa ta, przedstawiona przez Michała Wawrykiewicza oraz eurodeputowanych Sophie Wilmès i Alessandro Zan, zakłada skoordynowanie istniejących instrumentów, takich jak procedura z art. 7, mechanizm warunkowości i postępowania przeciwnaruszeniowe, aby zapobiec ich wzajemnemu wykluczaniu się i zwiększyć efektywność. Europejski Semestr Praworządności ma łączyć monitorowanie, dialog polityczny i egzekwowanie prawa w jeden przewidywalny proces, opierając się na corocznym sprawozdaniu Komisji Europejskiej o stanie praworządności z jasnymi wskaźnikami i terminami realizacji. Nowością jest możliwość przekazywania środków organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w krajach, których rządy naruszają praworządność. Inicjatorzy podkreślają, że celem jest szybka i elastyczna reakcja UE, aby uniknąć sytuacji, w której proces destrukcji praworządności jest trudny do odwrócenia, jak miało to miejsce w Polsce. Wzrost populizmu i tendencje do osłabiania kompetencji instytucji unijnych stanowią zagrożenie dla idei UE, opartej na jednolitych standardach demokracji i praworządności.